Het grote theater van het begrotingsmedelijden
9.777 mensen op straat, maar wie telt er?
Brussel, 20 oktober 2025 – In de grote jaarlijkse wedstrijd van de sociale statistieken hebben onze verkozenen opnieuw toegeslagen: 9.777 daklozen of slecht gehuisveste personen geteld in 2024 tegenover 7.134 in 2022, een stijging van 37% in twee jaar. Voor een Europese hoofdstad die er prat op gaat de humanistische waarden van het oude continent te belichamen, kunnen we deze prestatie alleen maar toejuichen… in omgekeerde richting.
Maar laten we gerust zijn: sinds 2020 hebben onze politieke leiders een arsenaal aan initiatieven, hervormingen en ‘noodplannen’ ontplooid waar de grootste militaire strategen groen van jaloezie van zouden worden. Het probleem? Ter plekke groeit alleen het aantal mensen dat onder bruggen slaapt sneller dan de begrotingen.
De “Nieuwe Samusocial”: wanneer rebranding revolutie vervangt
Laten we beginnen met het hoogtepunt van de show: de transformatie van het schandalige Samusocial in “New Samusocial” (met een sterretje, alsjeblieft, want ze kunnen niet eens de definitieve naam vinden). Na de onthullingen in 2017 over de wonderbaarlijke beloningen en het bestuur van de vader van de familie, hebben onze leiders DE oplossing gevonden: verander de naam.
“Ah, maar het is veel meer dan een naamsverandering!” zeggen de communicatoren van de sector snel. Toegegeven, er zijn 5 vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties toegevoegd aan de Raad van Bestuur, naast de gebruikelijke 6 politieke vertegenwoordigers. Het probleem is dat diezelfde verenigingen (Médecins du Monde, Diogènes, enz.) miljoenen overheidssubsidies ontvangen van het Gewest. Met andere woorden, de linkerhand controleert de rechterhand, die op zijn beurt het geld verdeelt onder de linkerhand. Een deugdzame cirkel… of een vicieuze, afhankelijk van je standpunt.
De begrotingsexplosie: 73 miljoen euro voor welk resultaat?
De cijfers zijn onthutsend: het budget voor de strijd tegen dakloosheid is sinds 2019 meer dan verdubbeld, van 34,5 miljoen euro naar 73 miljoen euro (COCOM en Gewest samen). Een spectaculaire stijging die een felicitatie verdient… als we vergeten dat het aantal daklozen in dezelfde periode met 5,6 is vermenigvuldigd.
Laten we eens rekenen: in 2025 zal elke dakloze theoretisch 7.460 euro per jaar aan hulp “kosten”. Genoeg om enkele maanden van fatsoenlijke huisvesting te voorzien, maar duidelijk niet genoeg om ze van de straat te krijgen. Zoek de fout.
Het grote spel van budgettaire stoelendans
2020-2021: COVID-jaren, budgetten blijven stabiel. Geen wonder: iedereen wordt opgesloten, zelfs de daklozen (ironisch genoeg).
2022: Eerste wake-up call: begroting stijgt met 15%. Gekozen vertegenwoordigers ontdekken dat de economische crisis armoede creëert. Revolutionair.
2023: Algemene paniek, +25% extra budget. Nawal Ben Hamou’s beroemde “Noodhuisvestingsplan” belooft
2024-2025: Een nieuw record van €73 miljoen. En nog meer mensen op straat.
Noodopvang: de kunst van het broden vermenigvuldigen… zonder broden
Volgens officiële rapporten is er een “ware explosie” geweest in noodopvang: van 234 naar 2.535 opgenomen personen (+983,3%). Indrukwekkend op papier, maar minder indrukwekkend in werkelijkheid, aangezien Samusocial nu 100 mensen per dag wegstuurt wegens plaatsgebrek.
In augustus 2025 luidde Sébastien Roy, directeur-generaal van Samusocial, de noodklok: 25 gezinnen werden op één dag afgewezen, waaronder vrouwen die het slachtoffer waren van huiselijk geweld. Maar hé, de bezettingsstatistieken moeten 100% zijn om de budgetten te rechtvaardigen, nietwaar?
Opvangcentra: paleizen van onzekerheid
Met 1.109 officiële bedden in de Samusocial (plus 160 “extreem koude” noodplaatsen) kan Brussel bogen op een van de grootste opvangcapaciteiten in Europa. Het probleem? Met bijna 10.000 daklozen is het alsof je de oceaan met een theelepeltje leegt.
Maar onze volksvertegenwoordigers hebben een oplossing bedacht: het “Extreme Koude Plan”, dat 160 extra plaatsen opent… alleen als het echt, echt koud is. Want blijkbaar is buiten slapen bij 5°C nog steeds draaglijk.
De federale overheid laat de zaak vallen: 325.000 euro minder, duizenden problemen meer
De kers op de taart van publieke incompetentie: in september 2025 besloot de federale regering haar bijdrage van 325.000 euro aan het koudweerplan te schrappen. Een strohalm in de budgettaire oceaan, maar wel een die staat voor tientallen bedden minder deze winter.
De reactie vanAlain Maron (Ecolo), Brussels minister van Sociale Actie? Een verontwaardigde tweet en de aankondiging dat “andere federale bezuinigingen zullen volgen”. Geweldig: onze leiders ontdekken uit eerste hand dat regeren betekent keuzes maken. Revolutionair.
Innovaties in het absurde
Housing First”: de revolutie die helemaal geen revolutie is
Het nieuwste modieuze snufje dat uit de Scandinavische landen wordt geïmporteerd, is om daklozen rechtstreeks huisvesting te bieden, zonder voorwaarden vooraf. Sinds 2022 zijn er 50 experimentele woningen toegewezen. Revolutionair… als je 10.000 mensen op straat hebt.
Trajectcoördinatoren
Een nieuwe administratieve laag: “trajectcoördinatoren” om individuele ondersteuning te bieden aan elke persoon. Budget: 2,3 miljoen euro. Resultaat: elke coördinator kan theoretisch voor 150 mensen zorgen. Net zo effectief als een paraplu in een orkaan.
Het referentieadres: de uitvinding van het spookadres
26.144 mensen hebben een “referentieadres” in België. Vertaling: ze hebben geen huis, maar ze kunnen wel ergens hun post ontvangen. Het toppunt van administratieve innovatie: daklozen creëren… met adressen.
Chinees portret van onze redders
Als Alain Maron een muziekinstrument was, zou hij een trommel zijn: veel lawaai om alarm te slaan, maar dat lost niets op.
Als Nawal Ben Hamou een GPS was, zou ze “bestemming bereikt” aankondigen terwijl we de auto nog niet eens gestart hebben.
Als Samusocial een privébedrijf was, zou het allang failliet zijn gegaan met zo’n kosteneffectieve verhouding.
De echt verontrustende cijfers
Terwijl onze gekozen vertegenwoordigers zichzelf feliciteren met hun stijgende budgetten, is dit wat de echte indicatoren onthullen:
- Gemiddelde wachttijd voor sociale huisvesting in Brussel: 8 jaar
- Aantal sociale woningen gecreëerd in 2024: 847 (voor 15.000 aanvragen)
- Percentage van de regionale begroting besteed aan huisvesting: 3,2% (vergeleken met een Europees gemiddelde van 7%)
- Aantal leegstaande woningen in Brussel: meer dan 20.000
De winter komt eraan: wat nu?
Met de afschaffing van de federale financiering en de voortdurende explosie van het aantal daklozen lijkt de winter van 2025-2026 een festival van institutionele vindingrijkheid te worden. Verenigingen luiden om de week de noodklok, volksvertegenwoordigers beloven “structurele oplossingen” die “snel” zullen komen, en de daklozen vriezen nog steeds dood.
Het Brusselse platform Armoede vat de absurditeit van de situatie perfect samen: “In 15 jaar is het aantal daklozen vervijfvoudigd, de budgetten vertienvoudigd, maar de oplossingen blijven stilstaan”.
Conclusie: 73 miljoen euro goed geweten
Na vijf jaar van spectaculaire budgetverhogingen, institutionele hervormingen en noodplannen spreekt het resultaat voor zich: meer geld, meer structuren, meer coördinatoren… en meer daklozen dan ooit.
Misschien is het probleem niet het gebrek aan budgetten, maar de manier waarop ze worden gebruikt? Misschien is het vergroten van het aantal administratieve lagen en interinstitutionele coördinatie geen vervanging voor het bouwen van echte huisvesting? Misschien is het veranderen van de naam van instellingen niet genoeg om hun praktijken te veranderen?
Maar wees voorzichtig om het niet te hard te zeggen: het zou decennia van Brussels sociaal beleid op de helling zetten. En dat is veel revolutionairder dan welke ‘Nieuwe Samusocial’ ter wereld dan ook.
In de tussentijd, als je deze winter op zoek bent naar onze 9.777 dakloze medeburgers, zul je ze nog steeds op dezelfde plek vinden: op straat.
De gegevens in dit artikel komen uit officiële rapporten van Brussel, Samusocial de Bruxelles, COCOM en openbare verklaringen van politici. Ondanks de toon, zijn alle cijfers strikt accuraat.
0 reacties