Of hoe de Belgische kerk ontdekt dat zelfs wonderen een prijs hebben

Brussel, 2024 september – Een jaar nadat de Belgische katholieke kerk paus Franciscus met veel tamtam verwelkomde, maakt ze de balans op… en de rekening is hoog. Drie miljoen euro: zoveel heeft het vierdaagse bezoek van de Heilige Vader gekost, en er ontbreekt nog 800.000 euro. Een kleine extra collecte van de gelovigen en dat is het!

Tenminste, als de gelovigen bereid zijn hun handen in hun zakken te steken…

37.500 toeschouwers voor 3 miljoen: reken maar uit

Het hoogtepunt van de show? De mis in het Stade Roi Baudouin, bijgewoond door zo’n 37.500 mensen. Dat komt neer op ongeveer 80 euro per persoon om de paus te zien voorgaan. RTL Info sprak zelfs van een “kleine flop” wat betreft de verwachte opkomst rond het stadion.

Vergeleken met de gebruikelijke 140.000 toeschouwers bij een wedstrijd van de Rode Duivels in hetzelfde stadion, is het eerlijk om te zeggen dat Saint-Pierre minder een trekpleister was dan Kevin De Bruyne. Maar ja, de één belooft de hemel, de ander slechts kwalificatie…

Het Europa van François: als Brussel de slechte ouder is

Om een beter idee te krijgen van de omvang van het Brusselse ‘succes’, laten we eens kijken naar enkele recente optredens van paus Franciscus in Europa:

Marseille, september 2023: Het Velodrome uitverkocht

• 60.000 mensen in het Stade Vélodrome voor de mis, volgens Le Monde
• 300.000 mensen verwacht in de stad, volgens Ouest-France
• Totale kosten: 2,5 miljoen euro, dat is 40% minder dan in Brussel!

Portugal, augustus 2023: De WJD Apotheose

• 1,5 miljoen deelnemers aan Wereldjongerendag in Lissabon, volgens TF1 Info
• Een grandioze gebeurtenis met een “menselijk getij”, volgens La Croix

Boedapest, april 2023: Zelfs Hongarije doet het beter

• “Tienduizenden mensen” op het Kossuth Lajos-plein, volgens RTN
• In een land met 9,7 miljoen inwoners tegenover 11,5 miljoen in België

Geconfronteerd met deze cijfers lijken de 37.500 inwoners van Brussel… laten we zeggen, een uitgebreide parochievergadering. Zelfs op een regenachtige zondag is dat niet veel!

Het lelijke detail: logistiek van Star International

Waar is de 3 miljoen euro naartoe gegaan? Stadionhuur: 200.000 euro. De door het Vaticaan gevraagde audiovisuele beelden: enkele honderdduizenden euro’s (omdat je 4K nodig hebt om de goddelijke voorzienigheid te filmen). Om nog maar te zwijgen overaccommodatie, logistiek en alle andere kleine extra’s die een pauselijk bezoek duurder maken dan een concert van Beyoncé.

De Belgische regering was zo vriendelijk om te zorgen voor veiligheid en reisarrangementen, maar wat met de rest? Op kosten van de kerk. Trends wees er al op dat deze kosten al voor het bezoek “verontrustend” waren.

Verklaringen die doden: François houdt vol en tekent

Alsof dat nog niet genoeg was, wilde paus Franciscus het punt nog eens benadrukken in het vliegtuig naar huis. In zijn persconferentie aan boord verklaarde hij onomwonden: “Een abortus is een moord” en beschreef hij artsen die abortussen uitvoeren als “huurmoordenaars”, volgens Le Monde.

In een land waar abortus sinds 1990 legaal is, is dit genoeg om iedereen te laten glimlachen. De RTBF sprak van een “schokkende persconferentie” die “de Belgen schandaleerde”.

Koning Boudewijn, postume ster van het bezoek

De kers op de taart: François zorgde voor opschudding door het proces voor de zaligverklaring van Koning Boudewijn opnieuw op te starten, dezelfde Koning die in 1990 tijdelijk afstand deed van zijn troon in plaats van de wet op abortus te ondertekenen. Een “verrassingsbezoek” aan de koninklijke crypte in Laken was zeker niet spontaan.

Voor de paus is Boudewijn een mo

dèle: een koning die liever tijdelijk zijn troon verliest dan tegen zijn religieuze overtuigingen in te gaan. Het is een boodschap die overkomt in een grotendeels seculier België.

Een twijfelachtige investering?

De vraag op ieders lippen: was dit bezoek het waard? Vergeleken met de gebruikelijke staat van de Belgische kerken – die de RTBF beschrijft als “elke zondag leeg” – kunnen we ons terecht afvragen of 3 miljoen uitgeven aan een eenmalig evenement de beste evangelisatiestrategie was.

De paradox is opvallend: waar Marseille 60.000 mensen mobiliseert in het Velodrome voor 2,5 miljoen euro, waar Lissabon 1,5 miljoen jongeren bijeenbrengt in jubelstemming, heeft ‘katholiek’ België moeite om 40.000 mensen op een zonnige zondag in september op de been te krijgen voor een hoger budget.

Laatste kans collectie

Geconfronteerd met een financieel gat van 800.000 euro hebben de bisschoppen een speciale collecte georganiseerd op 20 en 21 september in elke kerk in België. Cathobel bevestigt dit initiatief om “het tekort aan te vullen”.

Een oproep voor donaties die een beetje klinkt als: “Heeft u genoten van de show? Betaal alsjeblieft de rekening!

Het eindoordeel: een zaak die niet loont

Al met al is dit pauselijk bezoek een perfecte illustratie van het verval van de katholieke invloed in België. Drie miljoen euro om minder mensen te trekken dan een tweederangs voetbalwedstrijd, in een Europa waar andere landen nog honderdduizenden gelovigen trekken.

De vergelijking met onze Europese buren is schril:

• Marseille: 60.000 mensen voor 2,5 miljoen (€42/persoon)
• Lissabon: 1,5 miljoen deelnemers aan WYD
• Boedapest: tienduizenden Hongaren gemobiliseerd
• Brussel: 37 500 toeschouwers voor 3 miljoen (d.w.z. € 80/persoon)

De vraag blijft open: was het een winstgevende spirituele investering of een uitbundige uitgave in een Kerk in verval? De vermiste 800.000 euro, de polemische uitspraken over abortus en de lage opkomst lijken te getuigen van een zekere discrepantie tussen de ambities van de paus en de realiteit van de portemonnee – en overtuigingen – van de Belgische gelovigen.

In een werelddeel waar François indrukwekkende menigten blijft verzamelen, is België een uitzondering. Niet noodzakelijk op een goede manier.

Moraal van het verhaal: zelfs zegeningen hebben een prijs, en soms komt de rekening pas na het wonder. Vooral als het wonder niet werkt… en meer kost dan elders.