Brussel terug op tram: lijnen 92, 93 en 81 terug op de baan onder streng toezicht

Vanaf maandag 22 december rijden de Brusselse trams 92 en 93 weer op hun historische route over het Koningsplein en de Regentschapsstraat, terwijl lijn 81 zijn route over de Baillistraat gedeeltelijk hervat. Deze terugkeer maakt deel uit van een groot moderniseringsproject, maar zal blijvende hinder veroorzaken voor gebruikers en verkeer tot de lente van 2026.

De langverwachte terugkeer van de lijnen 92 en 93 naar het Koningsplein

Concreet hebben de werken aan het Koningsplein en de Regentschapsstraat het mogelijk gemaakt om nieuwe tramsporen aan te leggen en de bestaande infrastructuur te moderniseren. Dankzij deze verbeteringen rijden de trams van de lijnen 92 en 93 vanaf 22 december weer op hun hele traject. Dit zal de gebruikers de broodnodige continuïteit van de dienst bieden na enkele maanden van omleidingen naar aangrenzende straten.

De opening van deze nieuwe rijstroken is echter pas de eerste fase. De omleidingen voor auto’s en bussen blijven van kracht tot de aangekondigde voltooiing van de weg- en asfalteringswerkzaamheden, gepland voor februari 2026. In de praktijk zullen buschauffeurs en privéchauffeurs nog steeds te maken krijgen met alternatieve routes en vertragingen, vooral tijdens piekuren.

Lijn 81 verlengd tot La Trinité ondanks onderbrekingen

Tegelijkertijd heeft de Brusselse vervoersmaatschappij de aanleg van nieuwe sporen in de Baillistraat voltooid en een wissel geïnstalleerd waardoor de trams van lijn 81 hun reis nu kunnen voortzetten tot voor de kerk van de Drie-eenheid. Voorheen lag het eindpunt op het Flageyplein, waardoor de buurtbewoners geen rechtstreekse verbinding hadden met deze snelgroeiende wijk.

Ondanks deze vooruitgang blijft lijn 81 onderbroken tussen Barrière en Trinité vanwege wegwerkzaamheden in de rue Moris. De Stib-bussen (lijnen 54 en 96) worden nog steeds omgeleid via de Jansonstraat om de getroffen wijken te bedienen. Deze situatie zal voortduren tot het einde van de werken aan de rue du Bailli, gepland voor mei 2026, wanneer ook de voetpaden zullen worden vernieuwd en de halte Bailli toegankelijk zal worden gemaakt voor personen met beperkte mobiliteit.

Grote projecten in het historische hart van Brussel

De werkzaamheden maken deel uit van een stadsvernieuwingsinitiatief van Mobiel Brussel en de Stib. Het doel is om het openbaarvervoernetwerk te moderniseren, de toegankelijkheid te verbeteren en erfgoedlocaties zoals het Koningsplein, dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat, op te waarderen. Uiteindelijk wil de stad de afhankelijkheid van de auto verminderen en zachte vervoerswijzen aanmoedigen.

Voor het project Place Royale waren aanzienlijke technische en financiële middelen nodig. Naast het vervangen van de rails moest ook de grond worden hersteld, de openbare verlichting opnieuw worden ontworpen en de trottoirs worden aangepast aan de behoeften van voetgangers en fietsers. Deze complexe ingrepen vereisen test- en aanpassingsfasen, vandaar de langere duur van de omleiding.

Langdurige verstoring voor gebruikers en automobilisten

In de praktijk verdubbelen automobilisten soms hun reistijd om het Koningsplein te omzeilen via de binnenste boulevards. Traditionele busroutes worden al meer dan zes maanden omgeleid, wat extra kosten voor de Stib met zich meebrengt en passagiers ongemak bezorgt. De situatie wordt nog gespannener doordat alternatieve routes soms verzadigd zijn, vooral tijdens piekuren.

Winkeliers uit de buurt melden dat ze af en toe minder bezoekers krijgen en vragen om financiële of logistieke steun. Als antwoord op deze kritiek heeft de Stad Brussel het aantal informatievergaderingen verhoogd en interactieve panelen geplaatst om de gebruikers te begeleiden. Het doel blijft echter om de koers aan te houden van een project dat zal lopen tot mei 2026 voor de Baillistraat en februari 2026 voor het Koningsplein.

Toegankelijkheid en duurzaamheid

De kern van het project is de verbetering van de toegankelijkheid van het openbaar vervoer voor iedereen. De halte Bailli, die voorheen ongeschikt was voor mensen met beperkte mobiliteit, zal worden verhoogd en voorzien van de hellingen die de Europese wetgeving vereist. Uiteindelijk zullen alle betrokken stations profiteren van gemoderniseerde bushokjes en veiligere overstapgebieden.

Vanuit milieuoogpunt zou de verbetering van de sporen de geluidsoverlast en het energieverbruik van de treinen moeten verminderen. De nieuwe rails zorgen voor een stillere rit, terwijl de LED-verlichting op het Koningsplein de elektriciteitsrekening en de CO2-voetafdruk verlaagt. Op de langere termijn maken deze investeringen deel uit van het regionale klimaatplan om het gebruik van het openbaar vervoer aan te moedigen.

Naar een economisch en sociaal verslag

Volgens de prognoses zou het volledige herstel van de lijnen 92, 93 en 81 een geschatte tijdsbesparing van enkele minuten per reis moeten opleveren, wat de stedelijke mobiliteit ten goede zou komen. Maar de totale kosten van de werkzaamheden – spoor, riolering, verlichting, straatmeubilair – blijven aanzienlijk. De autoriteiten beloven een rendement op investering door het stadscentrum aantrekkelijker te maken en het autogebruik te verminderen.

Een aantal vragen blijft onbeantwoord: welke lessen kunnen we leren uit de vertragingen en budgetoverschrijdingen? Hoe kunnen we de reële impact op de omzet van de winkeliers en de gebruikerstevredenheid meten? En vooral, zal de coördinatie tussen Stib en Mobiel Brussel ervoor zorgen dat er in de toekomst geen overlappende projecten meer zijn? Uiteindelijk zou dit omvangrijke moderniseringsprogramma als benchmark moeten dienen voor andere stedelijke transformaties in de hoofdstad.