Sint-Joost-ten-Node: een klap voor de sportprijzen

Rugbyclub BUC Sint-Joost schorste woensdagavond de training uit protest tegen een “krankzinnige” verhoging van de gemeentelijke bijdrage, van 811,50 euro naar 24.000 tot 40.000 euro per jaar. De beslissing, genomen zonder overleg, kristalliseert het spanningsveld tussen de dringende noodzaak om de rekeningen van de kleine Brusselse gemeente in evenwicht te brengen en het behoud van toegang tot sport voor iedereen.

Een brutale verhoging veroordeeld door BUC Rugby

Op 5 december ontving BUC Rugby-voorzitter David Almer een brief met de mededeling dat de huur van het gemeentelijke veld vanaf 10 december niet langer €811,50 zou kosten, maar tussen €24.000 en €40.000 per jaar. “We gaan van 811,50 euro naar 24.000-40.000 euro. Het is waanzin”, riep de manager uit. Als reactie besloot de club om de training op woensdagavond op te schorten en een advocaat in te schakelen. Volgens hem was het historische tarief duidelijk te laag in verhouding tot de werkelijke exploitatiekosten, maar een verhoging van 3.000 tot 4.800% ontzegt bescheiden sportverenigingen gewoon de toegang tot de faciliteiten.

Sint-Joost in curatele: het gewicht van een financiële crisis

De gemeente Sint-Joost-ten-Node staat al enkele jaren onder financieel toezicht van het Brussels Gewest. Met bijna 27.000 inwoners en beperkte middelen heeft de gemeente regelmatig een begrotingstekort. Om in 2026-2027 opnieuw een begrotingsevenwicht te bereiken, heeft burgemeester Emir Kir opgeroepen tot een spoedstemming over een bezuinigingsbegroting: de eindejaarspremie en maaltijdcheques voor gemeentepersoneel zijn afgeschaft, er is gesnoeid in subsidies en de tarieven voor sportclubs zijn fors gestegen. De leider van de Socialistische Partij, Philippe Boïketé, sprak van een “budgettaire stormloop” en vreesde dat deze drastische maatregelen de sociale cohesie en de banden met lokale verenigingen zouden ondermijnen.

Toegang tot sport in gevaar voor volkswijken

Praktisch gezien zal een 30 tot 50-voudige verhoging van de kosten voor het huren van een gemeentelijk terrein kleine non-profitorganisaties verzwakken. Buurtclubs, vaak gerund door vrijwilligers en gesteund door gezinnen met een bescheiden inkomen, zouden hun activiteiten moeten stopzetten of zelfs moeten sluiten. Uiteindelijk zou een hele generatie jongeren in het centrum van Brussel toegang kunnen verliezen tot een plek waar ze kunnen socialiseren en leren over sport. In de praktijk speelt amateursport een essentiële rol in het voorkomen van isolement, het ontwikkelen van teamgeest en het aanbieden van toekomstige projecten aan kwetsbare groepen.

Een politiek debat zonder voorafgaand overleg

Er zijn verschillende stemmen opgegaan om het gebrek aan dialoog te veroordelen. BUC Rugby beweert voor een voldongen feit te zijn gesteld, zonder impactstudie en zonder voorstel voor een geleidelijke overgang. De socialistische oppositie is van mening dat de gemeenteraad “onhoudbare” beslissingen heeft genomen en de steun van de omwonenden dreigt te verliezen. De afgevaardigden willen dat er een overlegcommissie wordt opgericht met sportclubs, lokale medewerkers en sociale actoren om een redelijk tarief vast te stellen dat is aangepast aan de financiële realiteit van elk individu.

Wat zijn de alternatieven om budget en sport op elkaar af te stemmen?

Er kunnen verschillende manieren worden onderzocht om de rekening te verlagen zonder de noodzaak om de begroting in evenwicht te brengen op te geven. Ten eerste, introduceer een contributiestructuur die varieert op basis van de grootte en de middelen van de clubs, om de kleinste verenigingen te beschermen. Ten tweede, introduceer een systeem van sponsoring of lokaal mecenaat, waarbij lokale bedrijven worden uitgenodigd om het onderhoud van de faciliteiten te ondersteunen in ruil voor zichtbaarheid. Tot slot, faciliteiten samenvoegen met naburige gemeenten of de regio om de kosten per eenheid te verlagen en het veldbeheer te optimaliseren.

Uitdagingen op lange termijn: tussen solidariteit en bezuinigingen

Uiteindelijk is het juist het model van solidariteit binnen de gemeenschap dat in twijfel wordt getrokken. Hoe kan een gemeente in moeilijkheden haar sociale en sportieve taken financieren zonder haar inwoners te straffen? Het voorbeeld van Sint-Joost herinnert ons eraan dat de ongelijkheid tussen rijke en arme gemeenten toeneemt, niet alleen op het vlak van infrastructuur, maar ook op het vlak van toegang tot sport- en vrijetijdsactiviteiten. De uitdaging is dus tweeledig: de overheidsfinanciën herstellen en er tegelijk voor zorgen dat de voorzieningen voor iedereen toegankelijk blijven, ook voor de meest kwetsbare burgers.

Dialoog blijft de sleutel tot het doorbreken van de impasse. Door verkozenen, sportclubs en verenigingen samen te brengen, zou de gemeente een compromis kunnen uitwerken waarbij elke partij deelt in de inspanning. Zonder overleg bestaat het risico dat basisinitiatieven die essentieel zijn voor de sociale cohesie van Sint-Joost-ten-Node verdwijnen.